Rozległy zawał serca

Zawał serca jest najczęstszą przyczyną zgonów. Śmiertelność z tego powodu jest dwukrotnie większa niż z powodu nowotworów. To jednak tych ostatnich boimy się najbardziej i staramy się im zapobiegać.

Zawał serca to ostry zespół wieńcowy, wywołany nagłą niedrożnością jednej z tętnic wieńcowych, dostarczających do mięśnia sercowego krew wraz z tlenem i substancjami odżywczymi. Zatkanie tętnicy powoduje szybkie obumieranie komórek mięśnia sercowego. Proces ten postępuje bardzo szybko i doprowadza do zatrzymania pracy serca. Tylko szybka pomoc medyczna może powstrzymać ten proces i uratować przed śmiercią. Kardiolodzy mówią o tzw. złotej godzinie – to właśnie w tym czasie chory powinien znaleźć się na oddziale szpitalnym, gdzie zostanie udrożniona tętnica. To w tym czasie następuje najwięcej zgonów z powodu zawału serca.

W zależności od tego, która tętnica uległa zatkaniu, zawałowi ulegają określone części mięśnia sercowego. Jeżeli zatkane zostają obie tętnice, to może wystąpić rozległy zawał serca, który obejmuje większość ścian.

Przyczyny i grupy ryzyka zawału serca

Główną przyczyną zawałów serca jest oderwania się blaszki miażdżycowej i zablokowanie tętnicy. Na zawały szczególnie narażone są osoby z chorobą niedokrwienną serca.

Ryzyko zawału serca zwiększają:

• wiek – mężczyźni po 32, kobiety po 45 roku życia,
• płeć – dotyka znacznie więcej mężczyzn niż kobiet,
• nadciśnienie tętnicze,
• cukrzyca,
• wysoki poziom cholesterolu,
• wysoki poziom trójglicerydów,
• palenie papierosów,
• mała aktywność fizyczna,
• nadwaga,
• przypadki zawału w rodzinie.

Objawy rozległego zawału serca

Bardzo rzadko zdarza się, by zawał serca występował bezobjawowo. Najczęściej występują objawy, które go zwiastują i wczesne ich rozpoznanie może mu zapobiec. Niestety wiele osób je lekceważy i potem na pomoc jest za późno.

Nasze zaniepokojenie powinny wywołać następujące dolegliwości:

• nagły, ostry, promieniujący ból w klatce piersiowej, trwający powyżej 20 minut,
• brak reakcji na leki przeciwbólowe i nitroglicerynę,
• krótki, płytki oddech,
• zwiększone tętno,
• uczucie paniki.

Czasami zawałowi serca towarzyszą objawy nietypowe, jak ból żołądka bez żadnej przyczyny, nudności, wymioty.

Leczenie rozległego zawału serca

W przypadku zawału serca bardzo istotną rolę odgrywa diagnoza i szybka pomoc. Diagnoza pozwala stwierdzić jak bardzo rozległy jest zawał serca i jakie części mięśnia sercowego objął. Wstępna ocena stanu chorego następuje już w karetce pogotowia i jest przesyłana do szpitala. Taka procedura pozwala na maksymalne skrócenie czasu od zgłoszenia do udzielenia właściwej pomocy.

Podstawową metodą leczenia zawału serca jest balonikowanie, czyli angioplastyka wieńcowa. Polega ona na udrożnieniu naczyń wieńcowych za pomocą specjalnego cewnika zakończonego balonikiem, do którego pompowana jest ciecz rozszerzająca tętnicę. Czasami, by efekt był trwały zakłada się stenty.

W przypadku przeciwwskazań do angioplastyki, leczenie polega na podawaniu leków fibrolitycznych lub wykonaniu zabiegu kardiochirurgicznego, polegającego na wszczepieniu by-passów.